Gevolgen van overstromingen

3.1.3	De provincie is beter voorbereid op de gevolgen van overstromingen
Toelichting op meerjarendoel
Naast sterke dijken is het van groot belang dat we voorbereid zijn op de mogelijke gevolgen van overstromingen. Een overstroming is immers nooit helemaal uit te sluiten. Daarom werken wij samen met de Veiligheidsregio Utrecht (VRU), waterbeheerders en gemeenten aan de regionale implementatie Gevolgbeperking Overstromingen. Het gezamenlijke doel is om de gevolgen (slachtoffers, schade en maatschappelijke ontwrichting) van een eventuele overstroming te beperken via beleid en maatregelen. Ook in 2024 ligt de focus enerzijds op het delen van kennis en anderzijds op het stimuleren van gemeenten en beheerders van vitale en kwetsbare objecten om bestaande en nieuwe ontwikkelingen bestand te maken tegen overstromingen. Dit gebeurt vooral via de werkregio's klimaatadaptatie. Daarnaast willen we op basis van onderzoek naar overstromingsrisico’s in buitendijkse gebieden instructieregel 2.10 (overstroombaar gebied) in de Interim Omgevingsverordening herijken. Dit naar aanleiding van de kamerbrief Water- en Bodem Sturend waarin is aangegeven dat in de uiterwaarden (die vallen onder de Beleidslijn grote rivieren) geen nieuwe bebouwing meer moet worden toegestaan. Hierdoor worden rivieren klimaatrobuuster en wordt toenemende schade voorkomen. Eind 2021 is het Overstromingsrisicobeheerplan (ORBP) vastgesteld. Dit plan bevat een overzicht van de doelen en maatregelen voor het beheersen van overstromingsrisico’s. In de periode 2022-2027 staan de overheden, waaronder onze provincie, voor de uitvoering van dit plan. Daarmee worden de negatieve gevolgen van overstromingen voor de gezondheid van de mens, het milieu, het cultureel erfgoed en de economische bedrijvigheid verminderd. Inmiddels is de derde implementatiecyclus van de Richtlijn Overstromingsrisico's (ROR) van start gegaan. Eind 2024 moet de voorlopige risicobeoordeling opgeleverd worden, waarin de overstromingsrisico’s worden beoordeeld en de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico worden vastgesteld. Extreme weersituaties kunnen in de toekomst vaker gaan optreden met naast bovengenoemde overstromingsrisico’s ook (extreme) wateroverlast tot gevolg. We willen ons hierop voorbereiden mede door deze extreme situaties en de gevolgen hiervan in beeld te brengen. Aangaande het advies van de landelijke Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater (naar aanleiding van de extreme neerslag in Limburg) coördineren we samen met de provincie Noord-Holland de uitvoering van een bovenregionale stresstest voor het regionaal systeem Amsterdam-Rijnkanaal en het Noordzeekanaalgebied.

3.1.3

De provincie is beter voorbereid op de gevolgen van overstromingen

Toelichting op meerjarendoel

Naast sterke dijken is het van groot belang dat we voorbereid zijn op de mogelijke gevolgen van overstromingen. Een overstroming is immers nooit helemaal uit te sluiten. Daarom werken wij samen met de Veiligheidsregio Utrecht (VRU), waterbeheerders en gemeenten aan de regionale implementatie Gevolgbeperking Overstromingen. Het gezamenlijke doel is om de gevolgen (slachtoffers, schade en maatschappelijke ontwrichting) van een eventuele overstroming te beperken via beleid en maatregelen. Ook in 2024 ligt de focus enerzijds op het delen van kennis en anderzijds op het stimuleren van gemeenten en beheerders van vitale en kwetsbare objecten om bestaande en nieuwe ontwikkelingen bestand te maken tegen overstromingen. Dit gebeurt vooral via de werkregio's klimaatadaptatie.

Daarnaast willen we op basis van onderzoek naar overstromingsrisico’s in buitendijkse gebieden instructieregel 2.10 (overstroombaar gebied) in de Interim Omgevingsverordening herijken. Dit naar aanleiding van de kamerbrief Water- en Bodem Sturend waarin is aangegeven dat in de uiterwaarden (die vallen onder de Beleidslijn grote rivieren) geen nieuwe bebouwing meer moet worden toegestaan. Hierdoor worden rivieren klimaatrobuuster en wordt toenemende schade voorkomen.

Eind 2021 is het Overstromingsrisicobeheerplan (ORBP) vastgesteld. Dit plan bevat een overzicht van de doelen en maatregelen voor het beheersen van overstromingsrisico’s. In de periode 2022-2027 staan de overheden, waaronder onze provincie, voor de uitvoering van dit plan. Daarmee worden de negatieve gevolgen van overstromingen voor de gezondheid van de mens, het milieu, het cultureel erfgoed en de economische bedrijvigheid verminderd.

Inmiddels is de derde implementatiecyclus van de Richtlijn Overstromingsrisico's (ROR) van start gegaan. Eind 2024 moet de voorlopige risicobeoordeling opgeleverd worden, waarin de overstromingsrisico’s worden beoordeeld en de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico worden vastgesteld.

Extreme weersituaties kunnen in de toekomst vaker gaan optreden met naast bovengenoemde overstromingsrisico’s ook (extreme) wateroverlast tot gevolg. We willen ons hierop voorbereiden mede door deze extreme situaties en de gevolgen hiervan in beeld te brengen. Aangaande het advies van de landelijke Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater (naar aanleiding van de extreme neerslag in Limburg) coördineren we samen met de provincie Noord-Holland de uitvoering van een bovenregionale stresstest voor het regionaal systeem Amsterdam-Rijnkanaal en het Noordzeekanaalgebied.

Beoogde resultaten

In samenwerking met de waterschappen de overstromingsrisico’s en mogelijke beleidsopties in buitendijkse gebieden in beeld brengen, ter voorbereiding op een mogelijke herziening van instructieregel 2.10 ‘overstroombaar gebied’ uit de (Interim) Omgevingsverordening.
Deelnemen aan het proces van de Richtlijn Overstromingsrisico’s (ROR) en uitvoering geven aan het Overstromingsrisicobeheerplan (ORBP).
Onderdelen van de bovenregionale stresstest samen met de partners uitvoeren. Eindresultaat inclusief een impactanalyse wordt in 2025 afgerond.