De provincie Utrecht streeft naar brede welvaart voor iedereen. De verbetering van de brede welvaart is het uitgangspunt van onze Regionale Economische Agenda (REA) en daarmee ook van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Regio Utrecht (ROM RU). Verder streven wij bij de drie regiodeals waarbij wij zijn betrokken (Foodvalley, Groene Hart, Vitale wijken) ook naar de verbetering van de brede welvaart.
Brede welvaart kijkt voorbij de economische groei als belangrijkste indicator voor maatschappelijke vooruitgang. In plaats daarvan wordt de maatschappelijke ontwikkeling op een bredere en completere manier in beeld gebracht. Brede welvaart richt zich daarbij op het welzijn van mensen, een inclusieve, duurzame economische ontwikkeling en een gezonde balans in de natuur. Bij het monitoren van brede welvaart wordt doorgaans onderscheid gemaakt tussen verschillende thema’s die bijdragen aan de brede welvaart ‘hier en nu’, ‘later’ en ‘elders’. De Brede welvaart ‘later’ gaat over thema’s die een duurzame basis leggen voor een goede brede welvaart voor toekomstige generaties. Brede welvaart ‘elders’ gaat over de effecten van onze activiteiten voor de brede welvaart elders in de wereld.
De acht brede welvaart thema’s zoals vastgesteld door de planbureaus (CPB, PBL & SCP) zijn:
1. subjectief welzijn
2. gezondheid
3. consumptie en inkomen
4. onderwijs en opleiding
5. ruimtelijke samenhang en ruimtelijke kwaliteit
6. economisch kapitaal
7. natuurlijk kapitaal
8. sociaal kapitaal.
Het belang van het meten van de brede welvaart wordt inmiddels breed onderkend. Hoe brede welvaart precies dient te worden meegenomen in de beleidspraktijk is voor veel overheden nog minder duidelijk. Op de meeste aspecten van brede welvaart hebben overheden namelijk geen tot een beperkte invloed. Verder is de mogelijke invloed van overheidsbeleid vaak indirect. Door de complexiteit van oorzaak en gevolg is het zeer moeilijk om de directe doorwerking van overheidsbeleid op brede welvaart indicatoren goed in te schatten. In de beleidspraktijk wordt monitoring van brede welvaart in verschillende landen daarom vooral gebruikt als analyse-instrument om opgaven te identificeren en te prioriteren. Brede welvaart indicatoren zijn nooit directe prestatie-indicatoren en zijn daarom minder geschikt als verantwoordingsinstrument, en worden daarom ook (meestal) niet als zodanig gebruikt. Bij de provincie gebruiken wij de brede welvaart indicatoren ook vooral als een instrument om beleidsopgaven te identificeren en te prioriteren en als een manier om zicht te houden op de maatschappelijke ontwikkeling.
In dat kader hebben we vorig jaar gewerkt aan een trendanalyse brede welvaart voor de provincie Utrecht. De bijbehorende factsheet met video zijn begin 2023 gepubliceerd (Hoge welvaart in Utrecht, kansen voor verbetering | provincie Utrecht (provincie-utrecht.nl). De trendanalyse levert duiding bij de uitkomsten voor de provinciale beleidscontext en introduceert daarbij vernieuwende visualisatie voor een breder publiek.