De Commissie-BBV heeft de stellige uitspraak gedaan dat een toelichting op de in het overzicht van incidentele lasten en baten opgenomen bedragen vereist is. Dit geeft uw Staten namelijk het inzicht om te beoordelen of dergelijke posten terecht zijn aangemerkt als incidenteel, aangezien in het BBV daar geen scherpe definitie voor is opgenomen.
Voor de posten groter dan € 500.000 wordt een afzonderlijke toelichting opgenomen.
Algemeen
In het overzicht van de incidentele lasten zijn diverse negatieve bedragen opgenomen. Dit is een gevolg van de keuze om adaptief te begroten, wat heeft geresulteerd in een vertragingsfactor van gemiddeld 1% over alle materiële budgetten voor de jaren 2023 en 2024. In veel gevallen is deze vertragingsfactor omwille van administratieve eenvoud opgenomen onder het eerste beleidsdoel van elk beleidsprogramma.
Reserves
De stortingen in en onttrekkingen aan de reserves die in de diverse programma's zijn gepresenteerd zijn altijd incidenteel conform de uitspraak van de Commissie-BBV.
Programma 1. Ruimtelijke Ontwikkeling
- Voor het beleidsdoel "Ruimte maatschappelijke ontwikkelingen" zijn incidentele middelen voor 2023 begroot voor het kunnen werken met de Omgevingswet.
- Voor het beleidsdoel "Passende woonruimte bij woningbehoefte" zijn middelen begroot voor 2023 betreffende Regiodeal Vitale Wijken U16 en aanpak in Amersfoort. Daarnaast is voor 2024 tot en met 2026 een jaarlijks bedrag van € 3,8 mln. opgenomen voor het Programma Versnelling Woningbouw. In de Kadernota is de looptijd van het programma verlengt tot en met 2026. Vanwege de programmatische aanpak en de bijbehorende en vastgestelde einddata is dit als (meerjarig) incidentele lasten aangemerkt.
Programma 2. Landelijk gebied
- Voor het beleidsdoel "Het Natuurnetwerk (NNN) is robuust" zijn incidentele lasten opgenomen voor de extra impuls voor natuur in de groene contour, zoals door uw Staten is vastgesteld in de begroting 2020. Vanwege de einddatum medio 2024 worden de lasten aangemerkt als incidenteel. Daarnaast zijn er lasten opgenomen voor het ontwikkelen van het natuurnetwerk via het Programma Agenda Vitaal Platteland. Vanwege de verrekening van de lasten met de daarvoor ingestelde bestemmingsreserve worden deze lasten als incidenteel aangemerkt.
- Voor het beleidsdoel "De kwaliteit van natuur is goed/divers" zijn incidentele middelen opgenomen voornamelijk betrekking hebbende op het programma Aanpak Stikstof. Deze middelen zijn beschikbaar gesteld in de Kadernota 2022-2025. Met die incidentele dekking onderstrepen we onze principiële stellingname dat verdere financiering van dit vraagstuk dient te worden opgelost met financiering door het Rijk.
- Voor het beleidsdoel "Duurzaamheid een substantieel onderdeel" zijn incidentele middelen opgenomen voor het programma Agenda Vitaal Platteland (AVP). Het programma AVP heeft een vastgesteld eindjaar van 2027 en is verbonden aan de reserve Landelijk Gebied. Deze reserve met als eindjaar 2027 is voornamelijk gevoed uit Rijksmiddelen. Vanwege de vastgestelde periode is de mutatie als incidenteel aangemerkt.
Programma 3. Bodem, water en milieu
- Voor het beleidsdoel 3.1 "De waterveiligheid en klimaatadaptatie" zijn incidentele middelen opgenomen voor het Programma Klimaatadaptatie. In de Kaderbrief 2024-2027 is rekening gehouden met een incidenteel bedrag om de werkzaamheden voor klimaatadaptatie te kunnen voortzetten. Voor het programma Mooie en Veilige dijken is voor de jaren 2022-2025 een totaalbudget van € 5,8 mln. opgenomen, beschikbaar gesteld in de Kadernota 2022-2025. Deze middelen zijn gekoppeld aan concrete projecten en kennen dus een incidenteel karakter tot bij de oplevering van het betreffende project.
- Voor het beleidsdoel 3.3 "Bodem- en grondwatersysteem is schoon" zijn incidentele middelen opgenomen voor onderzoek en aanpak bodeminformatie, diffuus lood en PFAS. De incidentele lasten worden gedekt vanuit specifieke uitkeringen van het Rijk.
- Voor het beleidsdoel 3.4 "De leefomgeving is gezond en veilig" zijn incidentele middelen opgenomen die name betrekking op de inzet van erfcoaches en het versnellen van de aanpak van asbestdaken. Die middelen zijn toegekend bij de door uw Staten vastgestelde begroting 2020. De einddatum van dit project is medio 2024, het project en de aanpak wordt dan geëvalueerd en om die reden als incidenteel aangemerkt.
- Voor het beleidsdoel 3.5 "De bodemdaling en broeikasgasuitstoot" zijn incidentele middelen opgenomen als gevolg van het verschuiven van subsidie aanvragen van 2023 naar 2024 (Zomernota 2023).
Programma 4. Energietransitie
- Voor het beleidsdoel 4,2 "Duurzame energie in provincie Utrecht" zijn incidentele middelen opgenomen voor het afdekken van de onrendabele top bij energie-opwekking bij eigen infrastructuur. Daarnaast is in de kaderbrief 2024-2027 rekening gehouden met incidentele proceskosten en de inzet van capaciteit waar een uitkering van het Rijk voor 2024 wordt verwacht. Vooralsnog loopt dit programma tot het einde van 2024. De nog beschikbare middelen in de reserve Energietransitie worden in 2024 ingezet.
- Voor het beleidsdoel 4.3 "Energietransitie is haal- en betaalbaar" zijn incidentele middelen opgenomen. Dit betreft de in de Kaderbrief 2022-2024 voorgestelde incidentele middelen voor financieringsinstrumenten inclusieve energietransitie en het participeren in energie-innovatietrajecten. Vanwege de afgebakende periode en het bijbehorende programmaplan, zijn deze middelen als incidenteel aangemerkt. Het betreft in beide gevallen nieuw beleid, welk wij in 2024 willen evalueren op het succesvol zijn, waarbij we op dat moment ook kunnen beoordelen wat de mogelijkheden zijn eventuele lasten te dekken middels een businesscase (besparing energie) en revolverendheid (zijn garanties niet ingeroepen en leningen terugbetaald).
Programma 5. Bereikbaarheid I - Algemeen
- Voor het beleidsdoel "Het provinciale netwerk is sterk" zijn incidentele middelen opgenomen. In de jaren 2024-2027 is een jaarlijks fluctuerende last dat betrekking heeft op vast en variabel onderhoud. Dit onderhoud wordt gepland in het Meerjaren Onderhoudsplan en het variabel onderhoud is verbonden aan de daarvoor ingestelde bestemmingsreserve Beheer en Onderhoud (vaar)wegen en worden daarom als incidenteel aangemerkt.
- Voor het beleidsdoel "Locaties per fiets veilig, comfortabel" zijn incidentele middelen opgenomen. Dit betreft voornamelijk de uitvoering van de Doorfietsroutes en de middelen hiervoor worden onttrokken uit de reserve Mobiliteitsprogramma. Deze middelen zijn daarom als incidenteel aangemerkt. De gemeenten dragen deels bij voor de aanleg van de fietsroutes en deze bijdrage wordt dan ook gezien als incidenteel.
- Voor het beleidsdoel Effecten mobiliteit op leefomgeving is er een besluit geweest om incidenteel 1 mln. in te leveren. Vanwege het besluit met einddatum wordt dit als incidenteel gekenmerkt. Dit wordt deels gecompenseerd door onttrekkingen uit de reserve Mobiliteitsprogramma.
- Voor het beleidsdoel "Verkenningen en regionale programma's" zijn incidentele middelen opgenomen. Het zijn budgetten geraamd voor het Regionaal programma en de uitvoering van oude projecten. Deze budgetten komen ten laste van de bestemmingsreserve Mobiliteitsprogramma. Deze middelen zijn daarom als incidenteel aangemerkt.
Programma 6. Bereikbaarheid II - Openbaar Vervoer
In het beleidsdoel "OV-reizigers zijn tevreden" zijn incidentele middelen opgenomen voor:
- Kosten OV-concessie vanwege minder reizigersopbrengsten van € 14,3 miljoen met dekking vanuit de reserve OV-concessie.
- In de jaren 2024-2027 is een bedrag opgenomen van jaarlijks € 5,1 miljoen aan onderhoud voor het openbaar vervoer. Deze last is als incidenteel aangemerkt, omdat tegenover deze lasten de baten staan vanuit de specifieke uitkering Verkeer en Vervoer die een einddatum heeft van 2033. Deze specifieke uitkering is als incidentele baten geraamd.
- Voor OV-doorstromingsmaatregelen zijn incidentele middelen opgenomen voor € 0,8 miljoen. Dit bedrag wordt uit de reserve Mobiliteitsprogramma onttrokken en wordt daarom als incidenteel aangemerkt.
Programma 7. Cultuur en erfgoed
- In het beleidsdoel "Behoud, beleving cultureel erfgoed hoog" is een incidenteel budget opgenomen van € 0,5 miljoen voor ondersteuning van streekmusea. Daarnaast is er incidentele dekking voor de verlenging van het Cultuur- en Erfgoedprogramma (CEP), zoals is vastgesteld in de Kaderbrief 2024.
- In beleidsdoel "De Hollandse waterlinies zijn belangrijk" is voor de jaren 2024-2025 een bedrag van € 2 miljoen opgenomen voor het programma Hollandse Waterlinies (HW), dat is toegekend bij de door uw Staten vastgestelde begroting 2020 en de Kadernota 2023-2026. Vanwege de programmatische aanpak en afgebakende periode wordt dit aangemerkt als een incidentele last.
- In het beleidsdoel "De bezoekerseconomie is sterk" zijn incidentele middelen van € 2,8 miljoen opgenomen voor uitvoering van het programma Recreatie om de Stad Utrecht (RodS). Daarnaast zijn in de Kadernota 2022-2025 en de Kadernota 2023-2026 incidentele middelen beschikbaar gesteld voor het programma Recreatie en toerisme 2021-2025. Na deze periode wordt het programma geëvalueerd.
Programma 8. Economie
- In beleidsdoel "Toekomst bedrijfsleven en werknemers" zijn incidentele middelen opgenomen voor de Human Capital Agenda, opgenomen in de Kadernota 2022-2025. De HCA is een programma van 7 jaar. Door deze afgebakende periode zijn de middelen aangemerkt als incidenteel.
- In het beleidsdoel "Bedrijven zijn innovatief sterk" is een incidentele budget van € 0,224 miljoen opgenomen voor de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij regio Utrecht (ROM) en € 0,2 miljoen voor het aanjagen van circulair ondernemerschap dat is toegekend in de Kaderbrief 2024. Bovendien is er een incidenteel budget beschikbaar gesteld van € 0,25 miljoen voor het innovatieprogramma "Digitalisering van de circulaire bouweconomie", dat is toegekend in de Kadernota 2023-2026 voor de periode 2023-2025.
Programma 9. Bestuur
- In het beleidsdoel “provinciebestuur sterk en duidelijk” zijn incidentele middelen opgenomen voor de uitbreiding van de formatie van het Kansenmakersteam, die opereert onder de Provinciale Regie Tafel asiel en migratie. Ook zijn incidentele middelen opgenomen voor het uitvoeren van de motie ‘650 jaar Stichtse Landbrief’ en viering van 80 jaar bevrijding.
- In het beleidsdoel “intensievere aanpak van ondermijning” zijn incidentele middelen opgenomen voor een coördinator veilige publieke taak.
- In het beleidsdoel “strategisch vermogen is groot” zijn incidentele middelen opgenomen voor het verhogen van het subsidiebedrag van stichting Mediafonds Provincie Utrecht (middels motie 17 uit 2022).
- In het beleidsdoel “Regionale slagkracht is sterk” zijn incidentele middelen opgenomen voor het goed inregelen en ondersteunen van de kennis en het proces rondom samenwerkende partijen.
- In het beleidsdoel “Concernbrede aansturing brede thema’s” zijn incidentele middelen opgenomen om de gedane inspanningen van de Sociale agenda te bestendigen, en voor een kwartiermaker om de data- en kennisfunctie strategischer in te zetten.
10. Overzicht Overhead
- Voor 2024 is bij de Kaderbrief middelen aangevraagd ter dekking van de aanschaf van het financieel systeem. In dit bedrag is een incidenteel bedrag opgenomen van € 0,876 miljoen voor de implementatiekosten in 2024.
- In het beleidsdoel "Organisatie daadkrachtig, wendbaar" zijn incidentele middelen opgenomen voor de I-opgave en zijn budgetten voor Bedrijfsvoering opgenomen vanwege uitbreiding met incidentele formatie.