Uitbreiding van het NNN is nodig om natuurgebieden te vergroten en beter met elkaar te verbinden. Hiervoor is functieverandering van gronden nodig en inrichting van deze gronden als natuur. Functieverandering nieuwe natuur
De geplande uitbreiding van het Utrechtse NNN is 1.570 hectare (ha) in de periode 2011-2027. Om dit doel te halen moeten we jaarlijks nieuwe natuur realiseren. Dit doen we door de functie van gronden aan te passen, bijvoorbeeld van landbouwgrond naar natuurgrond. In het kader van het strategisch bosbeleid (zie ook 2.1.4) willen wij een substantieel deel van het nog te realiseren deel van het NNN inrichten als bos.
We hebben inmiddels 1004 ha gerealiseerd (stand op 31 december 2022, 64% van opgave). Er resteert dus nog een opgave van 566 ha tot en met 2027. Voor verwerving en functieverandering werd lange tijd een lineaire begroting van gemiddeld 125 ha per jaar aangehouden. Maar de resultaten zijn de afgelopen jaren veel lager dan begroot. Sinds 2023 is de begroting hierop bijgesteld. Voor 2024 gaan we uit van 50 ha functieverandering. Daarbij gaan we er van uit dat met de start van integrale gebiedsprocessen het jaarlijks aantal hectaren functieverandering kan stijgen. Dit is een forse opgave. Ook gegeven de situatie in het landelijk gebied en het mislukken van de totstandkoming van een landbouwakkoord waardoor agrariërs nog in grote onzekerheid verkeren. Maar het is wel een realistisch streven. De totale ambitie blijft staan, maar het is duidelijk dat de realisatie in 2027 erg lastig zal zijn. Het tijdig realiseren van nieuwe natuur gaat in bijna alle provincies moeilijk. Daarom is in IPO-verband de Taskforce restopgave gestart. Op basis van de aanbevelingen van die Taskforce heeft de Provincie Utrecht november 2022 de Realisatiestrategie natuuropgave Provincie Utrecht vastgesteld. In 2024 wordt verder uitvoering gegeven aan die realisatiestrategie. Samen met onze Utrechtse partners in het landelijk gebied uit de Kopgroep Akkoord van Utrecht wordt gezocht naar mogelijkheden om de opgave tijdig te realiseren, zowel voor functieverandering als voor inrichting van nieuwe natuurgebieden. Inrichting nieuwe natuur
Na functieverandering hebben we de opgave om de gronden in te richten en geschikt te maken voor waardevolle natuur met een hoge biodiversiteit. Naast de genoemde 1.570 ha was er sinds 2011 nog circa 2.700 ha grond die ook nog moest worden ingericht. In totaal ging het vanaf 2011 dus om 4.264 ha. Hiervan is inmiddels 2.171 ha ingericht. Dat is 51% van de opgave (stand 31 december 2022). Er resteert nog een opgave van 2.093 ha.
In 2024 wordt naar verwachting circa 300 ha ingericht. Het betreft onder ander de volgende projecten/gebieden: Marickenland (150 ha), Schraallanden langs de Meije (57 ha), Agterbergse Hooilanden (Binnenveld, ca 68 ha.), De Hellen (Binnenveld, circa 22 ha), Groot Wilnis Vinkeveen (circa 43 ha), Bijleveld (4 ha) en Autenase kade (4 ha), Natuurverbinding Amelisweerd – Nieuw Wulven (circa 10 ha) en natuurverbinding ecoduct N226 – Leersumse Veld (circa 20 ha). Voor deze laatste twee projecten geldt dat daarvoor voor een deel van de hectares nog een functieverandering moet plaatsvinden.
Een deel van de nog in te richten NNN zal bestaan uit nieuw bos op basis van de ambities uit het Strategisch bosbeleid. Voor 2024 is de inrichting van 30 ha nieuw bos geprogrammeerd. Hiervan is 21 ha al voorzien bij Landgoed Hindersteyn (Langbroek) en een locatie in Lexmond.
De ervaring leert dat in de praktijk in de projecten om uiteenlopende redenen vertraging zal optreden. Vandaar dat we uitgaan van realisatie van 300 ha, terwijl het aantal geprogrammeerde hectares hoger is. Ondanks deze inspanningen gaan we er vooralsnog vanuit dat in het jaar 2027 de inrichtingsopgave niet volledig is afgerond. Wel verwachten we de restantopgave, voorlopig ingeschat op ca. 1.200 ha (uitgaande van een prognose van 140 ha in 2023,streeftwaarde/begroot was 300 ha), in de jaren na 2027 af te ronden. In de bovenstaande tabel is bij de indicator Ontwikkelde nieuwe natuur in 2024 (300 ha) en 2025 (150 ha) alleen het aantal hectaren opgenomen dat daadwerkelijk is geprogrammeerd en waarvoor geen gronden hoeven te worden verworven. In 2026 en 2027 is, op basis van een globale inschatting, net zoals in 2025, 150 hectare opgenomen. Deze programmering is echter nog onzeker aangezien er nog gronden moeten worden verworven voordat deze hectares kunnen worden ingericht. | 