Subsidiëring van natuurbeheer
Een goed beheer is belangrijk voor het behouden en verder ontwikkelen van de kwaliteit van natuurgebieden. Eigenaren van natuurterreinen die minder dan 75 ha beheren, kunnen via een natuurcollectief subsidie voor het beheer aanvragen. Eigenaren die 75 ha of meer beheren, kunnen rechtstreeks of via een natuurcollectief subsidie aanvragen bij de provincie. In totaal komt in de provincie Utrecht ongeveer 26.500 ha voor een subsidie natuurbeheer in aanmerking. De provincie geeft voor ruim 21.400 ha daadwerkelijk een subsidie. Door realisatie van nieuwe natuur (NNN en Groene Contour) en stijging van het aantal ha bestaande natuur waarvoor subsidie wordt aangevraagd neemt het aantal ha waarvoor subsidie wordt gegeven, jaarlijks geleidelijk toe. De subsidies voor natuurbeheer worden voor een periode van zes jaar gegeven. De subsidies voor alle eigenaren en natuurcollectieven, met uitzondering van Staatsbosbeheer, zijn in 2023 voor opnieuw een subsidieperiode van zes jaar (2023-2028) verleend. In de kaderbrief 2024-2027 en in deze begroting zijn voor 2027 de aanvullende middelen hiervoor opgenomen. In de volgende kadernota zullen de middelen voor 2028 worden opgenomen. Natuurtoezicht
Als onderdeel van de subsidie natuurbeheer kunnen eigenaren onder voorwaarde van samenwerking ook een bijdrage ontvangen voor het houden van toezicht (toezichtsbijdrage). In het kader van het Utrechts Samenwerkingsmodel Natuurtoezicht vindt overleg en afstemming plaats tussen de natuurbeheerders, de provincie en de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD), en worden jaarlijks prioriteiten gesteld en gezamenlijke handhavingsacties uitgevoerd. Onderzoek naar aparte regeling voor drukbezochte natuurterreinen
De provincie Utrecht onderzoekt in 2023 hoe om te gaan met de toegenomen recreatiedruk in de natuurgebieden. De toegenomen recreatiedruk heeft tot gevolg dat natuurbeheerders met extra kosten worden geconfronteerd voor het ontvangen van bezoekers. Daarnaast leidt de toegenomen recreatiedruk op veel plaatsen tot een ongewenste verstoring van de natuur. De planning is om het onderzoek eind 2023 af te ronden. U wordt over de uitkomst van het onderzoek en de consequenties hiervan in 2024 geïnformeerd. Agrarisch natuurbeheer
De kwaliteit van natuur (biodiversiteit) in het agrarisch gebied staat sterk onder druk. Met agrarisch natuurbeheer krijgen de karakteristieke flora en fauna op het boerenland weer kansen (bijvoorbeeld weidevogelbeheer). Wij subsidiëren het agrarisch natuurbeheer; agrarische collectieven kunnen subsidie aanvragen. De collectieven maken op basis van de subsidie die zij ontvangen, afspraken met de bij hen aangesloten leden over het uit te voeren beheer en de vergoeding daarvoor. Voor 2023 hebben de collectieven voor ruim 12.000 ha subsidie aangevraagd. Vanaf 2023 is een nieuwe subsidieperiode van zes jaar (2023-2028) gestart. In deze nieuwe periode zijn meer middelen beschikbaar voor de subsidiëring dan in de afgelopen periode. Op basis van landelijk gemaakte afspraken in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB-SNP) nemen de jaarlijks beschikbare middelen voor de subsidiëring voor de provincie Utrecht toe van ruim € 7 miljoen per jaar in 2022 naar ruim € 12 miljoen per jaar in de periode van 2023 tot 2028. Naast een uitbreiding van het agrarisch natuurbeheer neemt het bedrag ook toe vanwege een forse toename van de tarieven voor de beheermaatregelen. Deze indexering bedraagt per jaar ongeveer 1,8 mln. In de kaderbrief is dit bedrag als risico opgenomen, in afwachting van de toezegging van het Rijk de indexering op zich te nemen.
Het agrarisch natuurbeheer wordt voor 35% gefinancierd uit provinciale middelen (waarvan een klein deel uit middelen van de waterschappen voor agrarisch waterbeheer), de overige 65% wordt gefinancierd uit EU-middelen. Naast het beschikbaar zijn van meer middelen, vindt in de nieuwe subsidieperiode ook een verbreding van het agrarisch natuurbeheer plaats. Een beperkt deel van de middelen, ongeveer € 0,4 miljoen per jaar, kan worden ingezet voor klimaatdoelen. Omdat de subsidieperiode voor agrarisch natuurbeheer, net als natuurbeheer, een subsidieperiode betreft van 6 jaar, zijn in de kaderbrief 2024-2027 en in deze begroting de aanvullende middelen voor 2027 opgenomen. In de volgende kadernota zullen de middelen voor 2028 worden opgenomen.
Voor het agrarisch natuurbeheer gaan we uit van de middelen die beschikbaar zijn vanuit het GLB/NSP en de provinciale middelen. In het kader van het UPLG is een verdere uitbreiding van het agrarisch natuurbeheer voorgesteld. Dit wordt verwerkt zodra hier duidelijkheid over is en de middelen van het Rijk hiervoor aan de provincie worden toegekend.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft als betaalorgaan een belangrijke rol bij de subsidieverlening, net zoals de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die de uitvoering van beheermaatregelen controleert. De kosten hiervan worden over de provincies verdeeld naar rato van beschikbare middelen per provincie. Het aandeel van onze provincie Utrecht is in de nieuwe subsidieperiode (9,2%) toegenomen vergeleken met het aandeel bij de start van de afgelopen subsidieperiode (5,2%). |
